Urlop macierzyński

Urlop macierzyński przysługuje każdej pracownicy, która jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę i urodziła dziecko.

W przypadku kobiet zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia czy tych prowadzących działalność gospodarczą urlop macierzyński ich nie dotyczy, niemniej przysługuje im zasiłek macierzyński. Warunkiem w tym przypadku jest opłacanie składki chorobowej.

Długość urlopu macierzyńskiego zależy od liczy dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi:

– 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;

– 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;

– 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;

– 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;

– 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Urlop macierzyński najczęściej rozpoczyna się w dniu narodzin dziecka. Adwokat Siedlce wskazuje, że przepisy prawa dopuszczają możliwość, iż przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku, pracodawcy należy przedstawić zaświadczenie od lekarza o planowanej dacie porodu.

Tydzień urlopu macierzyńskiego odpowiada 7 dniom liczonym od pierwszego dnia tego urlopu. Oznacza to, iż narodziny nie przesuwają biegu terminu do dnia roboczego. Narodziny dziecka w niedziele, oznaczają, iż urlop macierzyński rozpoczął się właśnie tego dnia.

Po porodzie matka musi obowiązkowo wykorzystać 14 tygodni urlopu. Prawnik od prawa pracy z kancelarii adwokackiej w Warszawie zaznacza, że może ona zrezygnować z pozostałych 6 tygodni urlopu i powrócić do pracy, pod warunkiem, że pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko albo przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.

W takiej sytuacji pracownica składa pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

W razie, gdy pracownik – ojciec nie przejmie urlopu, kobieta nie może go skrócić.

Kodeks pracy reguluje także szczególne przypadki, uwzględniające trudne sytuacje życiowe takie jak: pobyt matki lub dziecka w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym, śmierć dziecka lub matki, porzucenie dziecka przez matkę, jej niezdolność do samodzielnej egzystencji oraz podjęcie przez nią pracy, jeśli nie była objęta ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa. Prawnik Siedlce podkreśla, że w tych sytuacjach możliwe jest skorzystanie z części urlopu macierzyńskiego przez pracownika – ojca dziecka lub pracownika – innego członka najbliższej rodziny, a także z zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczonego – ojca dziecka albo ubezpieczonego – innego członka najbliższej rodziny.

Pobyt w szpitalu

W przypadku, gdy dziecko wymaga opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, może przerwać korzystanie z urlopu macierzyńskiego a pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

W sytuacji przebywania pracownicy w szpitalu lub zakładzie leczniczym pracownica może przerwać korzystanie z urlopu macierzyńskiego na okres pobytu w szpitalu lub zakładzie leczniczym, po wykorzystaniu 8 tygodni tego urlopu po porodzie. Adwokat z kancelarii prawnej w Warszawie podkreśla, że warunkiem przerwania urlopu macierzyńskiego w takim przypadku jest, aby część urlopu macierzyńskiego za ten okres wykorzystał pracownik – ojciec wychowujący dziecko albo pracownik – inny członek najbliższej rodziny.

Śmierć dziecka

W przypadku urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, pracownica ma prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 8 tygodni po porodzie, nie krócej niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.

W razie śmierci dziecka po upływie 8 tygodni życia, pracownica zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Śmierć matki

W razie śmierci pracownicy, ojcu lub innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do niewykorzystanej części urlopu.

Części urlopu macierzyńskiego udziela się na pisemny wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko albo pracownika – innego członka najbliższej rodziny. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić ten wniosek.

Oddanie dziecka innej osobie

W sytuacji, kiedy matka decyduje się na oddanie dziecka innej osobie, celem przysposobienia, przysługuje jej 8 tygodni urlopu. Konsekwentnie dalszą część uprawnienia traci. Analogicznie prezentuje się sytuacja w przypadku porzucenia dziecka. Jednakże dalsza część urlopu będzie przysługiwała ojcu lub innemu członkowi najbliższej rodziny.

Urlop macierzyński jest obligatoryjny, w praktyce oznacza to, że nie ma obowiązku składania wniosku o urlop macierzyński. Niemniej, jeśli pracownika planuje wykorzystać po urlopie macierzyńskim od razu urlop rodzicielski (łącznie 52 tygodnie), wówczas w terminie 21 dni od dnia porodu, należy złożyć wniosek zawierający wzmiankę o korzystaniu z urlopu rodzicielskiego, następującego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Jest to kluczowe w przypadku ustalenia wysokości zasiłku macierzyńskiego. Adwokat z kancelarii prawnej w Warszawie wskazuje, że w przypadku, gdy pracownica nie złoży wniosku, zasiłek macierzyński będzie wynosił 100 % podstawy świadczenia. W przypadku złożenia wniosku, świadczenie wyniesienie 80 % podstawy wymiaru świadczenia.

Szczególna ochrona pracowników korzystających z urlopu macierzyńskiego

Pracownicy przebywający na urlopie macierzyńskim korzystają ze szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem. W okresie urlopu macierzyńskiego pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Nie dotyczy to pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

W przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, umowa taka ulega przedłużeniu do dnia porodu. Adwokat podkreśla, że nie dotyczy to jednak do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Wyjątkowo rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem podczas urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. Prawnik z kancelarii w Siedlcach zaznacza, że w razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach (świadczenie w wysokości zasiłku macierzyńskiego). Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.

W razie jakichkolwiek dodatkowych wątpliwości dotyczących przedstawionej materii bądź innej dotyczącej spraw z zakresu prawa pracy, zapraszamy do kontaktu z kancelarią – adwokaci od prawa pracy są do Państwa dyspozycji na terenie miast Warszawa i Siedlce, natomiast prowadzimy sprawy na terenie całego kraju.

.

.

Adwokat Warszawa prawo pracy prowadzi również następujące sprawy: prawo rodzinne – podział majątku | alimenty | władza rodzicielska | kontakty |rozdzielność majątkowa | prawo karne, prawo spadkowe, odszkodowania, obsługa przedsiębiorców, zakładanie spółek