Konfiskata samochodu za jazdę po alkoholu

W dniu 14 marca 2024 roku weszły w życie nowe przepisy, na mocy których Sąd będzie mógł orzec o przepadku samochodu, jeśli jego kierowca będzie znajdował się pod wpływem alkoholu lub środka odurzającego. Zgodnie bowiem z treścią dodanego § 5 art. 178a Kodeksu karnego (dalej: „k.k.”): „Sąd orzeka przepadek, o którym mowa w art. 44b, w razie popełnienia przestępstwa określonego w § 1 lub 4, chyba że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy przestępstwa określonego w § 1 była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo nie prowadziła do takiego stężenia. Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami”.

Co to dokładnie oznacza?

Oznacza to, że w przypadku, gdy będziesz prowadził pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym i zawartość alkoholu w wydychanym przez Ciebie powietrzu wyniesie 1,5 promila i więcej lub też zawartość alkoholu w Twoim organizmie wyniesie 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu i więcej albo będzie prowadziła do takiego stężenia, to niestety stracisz swój samochód.

ADWOKAT OD SPRAW KARNYCH WARSZAWA

Czy zawsze? Otóż nie zawsze, albowiem Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zajdzie „wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami”. Jakie to mają być wyjątkowe wypadki? To okaże się w praktyce. Na pewno będzie to sytuacja, gdy nie będziesz jedynym właścicielem samochodu czy też prowadzić będziesz samochód stanowiący własność leasingodawcy bądź będący w najmie długoterminowym. Czy w takim wypadku nie będziesz ponosił surowszej odpowiedzialności? Nie do końca. W takim wypadku musisz zapłacić równowartość samochodu, który prowadziłeś będąc pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Jak więc widzisz, ustawodawca nie wprowadził żadnego rozróżnienia na samochód wart milion złotych czy tysiąc złotych – jeśli więc przykładowo Ty jesteś współwłaścicielem sportowego McLarena, zaś Twój sąsiad poczciwego Fiata Punto i oboje zostaniecie przyłapani „na podwójnym gazie” mając 1,5 promila, to oboje zapłacicie równowartość prowadzonych samochodów – Ty w milionach, Twój sąsiad „odrobinę” mniej.

KANCELARIA ADWOKACKA WARSZAWA

Kto będzie ustalał wartość samochodu? Wartość ta będzie ustalana na podstawie wartości pojazdu wskazanej w polisie ubezpieczeniowej, zaś w przypadku, gdy samochód takiej polisy posiadać nie będzie – na podstawie średniej wartości rynkowej pojazdu podobnego, uwzględniając markę, model, rok produkcji, typ nadwozia, rodzaj napędu i silnika, pojemność lub moc silnika i przybliżony przebieg pojazdu prowadzonego przez sprawcę ustaloną na podstawie dostępnych danych, bez powoływania w tym celu biegłego. Dopiero w przypadku, gdy wartości takiej nie da się ustalić na podstawie ogólnie dostępnych danych, gdyż przykładowo będzie to samochód „jedyny w swoim rodzaju”, robiony na zamówienie, będzie powoływany biegły celem ustalenia jego wartości.

JAZDA PO ALKOHOLU ADWOKAT

Co warte zaznaczenia, pewna grupa osób będzie wyłączona spod surowszej odpowiedzialności, a będą to kierowcy zawodowi. W stosunku do kierowcy zawodowego, prowadzącego pojazd i pracującego na podstawie stosunku pracy albo stosunku służbowego, Sąd nie będzie orzekał konfiskaty samochodu (samochód taki nie należy do sprawcy), ale również nie orzeknie przepadku równowartości takiego samochodu. Ta grupa sprawców będzie ponosić odpowiedzialność na zasadach ogólnych Kodeksu karnego, tj. w takim wypadku Sąd orzekać będzie nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

ADWOKAT SPRAWY KARNE SIEDLCE

Istotne jest również to, że dla kierowców, którzy zostaną złapani na jeździe w stanie nietrzeźwości po raz drugi w ciągu dwóch lat, konfiskata pojazdu będzie bezwarunkowa. Obowiązkowa konfiskata samochodu lub jego równowartości będzie również dotyczyć tych kierowców, którzy spowodują wypadek mając w organizmie minimum 1 promil alkoholu. Istotną zmianą jest także to, że ucieczka z miejsca wypadku traktowana będzie na równi ze spowodowaniem wypadku pod wpływem alkoholu. Tym samym, jeśli uciekniesz z miejsca wypadku, to Sąd skonfiskuje Twój samochód lub orzeknie przepadek jego wartości nawet wtedy, gdy byłeś trzeźwy w momencie ucieczki.

KANCELARIA ADWOKACKA SIEDLCE

Jak w praktyce ma wyglądać konfiskata samochodu? W pierwszej kolejności Policja dokona zajęcia pojazdu na okres 7 dni. W tym czasie Prokurator wyda postanowienie o zabezpieczeniu pojazdu. W ostatnim kroku Sąd – w wydanym wyroku – orzeknie o przepadku samochodu na rzecz Skarbu Państwa.

Adwokat od spraw karnych wskazuje, iż założenie ustawodawcy co do zasady było słuszne – poprawić bezpieczeństwo na drogach i (przynajmniej w teorii) rozwiązać problem nietrzeźwych kierowców. Niemniej jednak, czy sama wysokość mandatów i surowe karanie rozwiążą problem? Zapewne nie. Konieczna jest edukacja kierowców oraz wypracowanie w społeczeństwie przeświadczenia, że nie wolno prowadzić samochodu „na podwójnym gazie”, ale nie dlatego, że grozi to konfiskatą samochodu, tylko dlatego, że po prostu jest to niebezpieczne.