Jak podzielić się majątkiem z (byłym) konkubentem

Jak podzielić się majątkiem z byłym konkubentem? To pytanie wraca do nas jak bumerang. Pomimo tego, że wydawać by się mogło, iż w taki związek z łatwością można wejść i z niego wyjść, przywołując w tym miejscu tekst dość popularnej piosenki młodej i utalentowanej wokalistki „THANK U, NEXT’, to jednak kiedy dochodzi do inwestowania i lokowania czegoś więcej niż uczucia, okazuje się, że droga WYJŚCIA z reguły nie należy do tych usłanych różami.

Sięgając trochę do początku istnienia takich relacji nie mężów i nie żon – konkubinat to nic innego jak po prostu związek niemałżeński. W naszej historii konkubinat istniał niemal od zawsze. W starożytnym Rzymie jako concubinatus określano związek kobiety i mężczyzny, których związek od małżeństwa różnił się tym, że brakowało im WOLI pozostawiania małżonkami (W. Osuchowski, Rzymskie prawo prywatne – zarys wykładu, Warszawa 1981, s. 213).

!!! Ciekawostka !!!

Jednym ze sposobów zawarcia małżeństwa według prawa rzymskiego było wspólne zamieszkanie. Wobec czego należało wymyślić sposób jak w praktyce odróżnić konkubinat od małżeństwa. Wobec czego, jeśli sprawa nie była jasna jaki status ma dany związek dokonywano oceny – oceny TYLKO kobiety. Zatem, jeśli kobieta była szanowana i wolno urodzona – uznawano, że związek z mężczyzna stanowi związek małżeński, natomiast jest kobieta uchodziła za wyzwoloną i powszechnie nieszanowaną taki związek uznawano za konkubinat ( H. Insadowski, Rzymskie prawo, s. 91).

Niewątpliwie na przestrzeni wieków instytucja konkubinatu przeszła niemałą ewolucję.

Obecnie, co raz więcej par decyduje się na tzw. związek nieformalny. Niejednokrotnie ludzie wychodzą z założenia, że tak jest łatwiej się rozejść. Rozejść Administracyjnie? Może tak, ponieważ omija nas wiele często uciążliwych, przeciągających się procedur, które mamy możliwość podjąć po uzyskaniu rozwodu (np. zmiana nazwiska na https://kkk-adwokaci.pl/zmiana-nazwiska-po-rozwodzie/ oraz opis procedury w pigułce na naszym profilu na Facebooku https://www.facebook.com/Kancelaria-Kozieradzki-Kożuchowski-Adwokaci-Spółka-Partnerska-123326592389695/photos/678102893578726). Tylko co w takim przypadku z majątkiem, na który pracowaliśmy wspólnie z drugim partnerem/partnerką? Jak podzielić majątek? Jak podzielić mieszkanie? Jak podzielić samochód? Co z innymi kosztownymi rzeczami?

Należy pamiętać, że związek nieformalny (pozamałżeński) sam przez siebie NIE wywołuje ŻADNYCH skutków o charakterze prawnomajątkowym pomiędzy osobami, które są w takim związku (uchwała SN z dnia 30 stycznia 1986, III CZP 79/85).

W przepisach nie znajdziemy uregulowań dotyczących spraw majątkowych osób żyjących w konkubinacie. Trochę szkoda, ale niestety zdążyliśmy przywyknąć i my – profesjonalni pełnomocnicy jak i Wy – Klienci kancelarii, do tego, że niestety ustawodawstwo nie nadąża za naturalnymi zmianami i ewolucją – niezależenie o jakim obszarze mówimy – czy to społecznym, czy gospodarczym.

Na początek żmudnej i często trudnej drogi, która nas czeka w całym postępowaniu, którego przedmiotem jest podział majątku dwóch osób niepozostających w związku małżeńskim jest wykazanie faktycznego rozpoczęcia i zakończenia związku nieformalnego. Jest to dość istotne z perspektywy wzajemnych rozliczeń, szczególnie kiedy w umowach widnieje jeden partner, jeden partner opłaca zobowiązania z prywatnego konta, jeden partner płaci za remont przy użyciu swojej karty płatniczej itp.

Poniżej, adwokat z Warszawy wskazuje co może być pomocne przy ustaleniu dat początkowych i tych uznanych za kończących związek.

Ustalenie daty rozpoczęcia związku nieformalnego:

• wydruk z ewidencji PESEL (ustalenie i sprawdzenie miejsca zameldowania partnerów);
• daty dokonywania wspólnych transakcji, np. zakupów nieruchomości, samochodów, sprzętów elektronicznych;
• dane w polisach ubezpieczeniowych;
• daty zaciągania innych wspólnych zobowiązań;
• zeznania świadków; 
• daty urodzenia wspólnych dzieci;

Ustalenie daty zakończenia związku nieformalnego:

• ślub (jest to na tyle interesująca kwestia z perspektywy późniejszego rozwodu, podziału majątku i ewentualnego sporu bowiem wymaga ścisłego określenia składników majątku: nabytych w trakcie małżeństwa, nabytych w trakcie konkubinatu, nabytych przed związkiem nieformalnym)
• śmierć jednego z konkubentów;
• zerwanie więzi emocjonalnej/uczuciowej partnerów, aczkolwiek nadal współzamieszkujących (zachowane więzi ekonomiczne);
• zeznania świadków.

!!! Ciekawostka !!!

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (II CKN 485/97) konkubent ma prawo wstąpić w stosunek najmu jako osoba uprawniona, jeśli relacja dwóch osób spełni określone przesłanki m. in. takie jak współżycie fizyczne, wspólne zamieszkiwanie, wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego;

Zatem jeśli już ustaliliście kwestie faktycznego czasu trwania związku nieformalnego, możecie rozpocząć kolejny etap, czyli rzeczywisty podziału majątku.

W praktyce, aby zapewnić odpowiednie zabezpieczenie interesów majątkowych każdej ze stron związku nieformalnego stosowane są ogólne przepisy prawa cywilnego. Najczęściej są to przepisy dotyczące:

• współwłasności w częściach ułamkowych
• zniesienia współwłasności;
• bezpodstawnego wzbogacenia;
• wyjątkowo i nie wprost przepisy dot. spółki cywilnej;
• prawa pracy;
• umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło)

Biorąc pod uwagę powyższe tak bardzo ważne jest zawieranie umów i dokumentowanie wszelkich czynności. Brzmi szaleńczo? Jak o tym myśleć, kiedy wszystko układa się jak w bajce? On/Ona by mnie oszukała? NIGDY! Niestety, tak jak wielokrotnie przypominamy Klientom naszej kancelarii – niezależnie czego dotyczy umowa zawsze zawieramy ją na ZŁE CZASY. Jeśli w takiej sytuacji nie chcemy zawierać związku małżeńskiego – który również można nazwać „umową na czas nieokreślony”, to musimy starać zabezpieczyć swoje interesy w inny możliwy dostępny sposób. Wierzcie nam, prawo naprawdę daje szerokie możliwości.

!!!TIP!!! Kupujecie dom, mieszkanie albo działkę? W akcie notarialnym określcie udział każdego z Was. Pamiętaj, nie ma znaczenia kto i ile płaci za nieruchomość, to Wy macie ustalić wysokość udziałów w umowie. Podobne postepowanie przy zakupie samochodu. Określcie udziały w umowie!

Co, jeśli już jest po przysłowiowych ptakach i dokonaliście zakupu nieruchomości, ale w umowie widnieją dane tylko jednego partnera? Chwila! Dokładasz się do raty co miesiąc? Zrezygnuj z gotówki! Chyba, że co miesiąc będziesz sporządzał/a oświadczenie o przekazaniu pieniędzy. Dokonuj przelewu z konta z opisem transakcji!

Możesz żądać przeniesienia udziału we współwłasności, jeśli Twój partner/partnerka dokonał zakupu czegoś bardzo wartościowego dla WAS.

Remont domu będącego własnością partnera z Twoich środków? Płać kartą, zbieraj faktury!

Masz wątpliwości co do tego jak należałoby sporządzić ewentualnie umowę co to udziałów we współwłasności?

Nie masz pewności czy zbierane przez Ciebie dokumenty mają wartość dowodową?

Zapraszamy do naszej Kancelarii na konsultację. Dobry adwokat będzie w stanie przedstawić wszelkie możliwe rozwiązania, które pomogą zadbać o Twoje interesy.

W razie jakichkolwiek dodatkowych wątpliwości dotyczących przedstawionej materii bądź innej dotyczącej spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego! rozwodów! kontaktów! podziału majątku! zapraszamy do kontaktu z prawnikami od spraw rodzinnych – nasi adwokaci są do Państwa dyspozycji na terenie Warszawy oraz Siedlec, natomiast prowadzone przez nas sprawy obejmują teren całej Polski.

.

.

Adwokat Siedlce / Adwokat od rozwodów Warszawa prowadzi również następujące sprawy: prawo rodzinne – podział majątku | alimenty | władza rodzicielska | kontakty |rozdzielność majątkowa | prawo spadkowe, prawo pracy, prawo karne odszkodowania, obsługa przedsiębiorców, zakładanie spółek